Inlenersaansprakelijkheid, loonheffingen en VAR-verklaring

Het is gebruikelijk dat opdrachtgevers de ZZP ‘er om een VAR-verklaring vragen, voordat definitief met de ZZP ‘er in zee wordt gegaan. De VAR-verklaring geeft o.a. zekerheid over de vraag wie loonheffingen moet afdragen. Maar dan is er nog wel altijd de inlenersaansprakelijkheid. Hoe zit het ook alweer precies? En wat is precies het nut van de VAR-verklaring?

VAR-verklaring

De VAR-verklaring is van belang voor de vraag welke regels gelden in de relatie tussen ZZP ’er en opdrachtgever. Ook is de VAR-verklaring van belang voor de vraag wie van beiden de loonheffingen moet afdragen.

In een eerder artikel ben ik ingegaan op de waarde van de VAR-verklaring m.b.t. de vraag “ZZP ‘er of werknemer?”. Ik heb daarin uitgelegd dat een ZZP ‘er soms ongemerkt werknemer is en dat het complete arbeidsrecht dan op hem van toepassing is. De VAR-verklaring heeft echter nog een andere, veel belangrijkere, functie. De VAR-verklaring bepaalt namelijk wie premieplichtig is (ZZP ‘er of zijn opdrachtgever) richting Belastingdienst en UWV (behoudens inlenersaansprakelijkheid).

Dienstbetrekking Belastingdienst en UWV

Indien Belastingdienst en UWV de relatie ZZP ‘er vs. opdrachtgever als (fictieve) dienstbetrekking aanmerken, moet de opdrachtgever zorg dragen voor premieafdracht en afdracht van (meer in het algemeen) loonheffingen.

Onzekerheid over de vraag “dienstbetrekking of niet?” kan dus een ware belemmering zijn voor de ZZP ‘er om aan werk te komen. Een potentiële opdrachtgever zal immers niet graag een risico lopen op dit vlak. Om dit bezwaar weg te nemen, kan een ZZP ‘er een VAR-verklaring aanvragen bij de Belastingdienst. De Belastingdienst toetst dan vooraf de aard van de arbeidsrelatie. Als de Belastingdienst de VAR-verklaring afgeeft, is de opdrachtgever gevrijwaard van loonheffingen.

De VAR-verklaring geeft dus zekerheid over de vraag wie de premies moet afdragen. Let wel op, want via een omweg draait de opdrachtgever soms toch op voor betaling van deze loonheffingen, namelijk via inlenersaansprakelijkheid of ketenaansprakelijkheid. Inlenersaansprakelijkheid is het meest gangbaar. Ketenaansprakelijkheid is namelijk alleen aan de orde in de bouw, bij aannemers en onderaannemers.

Over inlenersaansprakelijkheid lees je hieronder meer. Voor ketenaansprakelijkheid van aannemers en onderaannemers klik hier.

Inlenersaansprakelijkheid

De VAR-verklaring maakt duidelijk wie de loonheffingen/premies moet betalen: de ZZP ‘er. De VAR-verklaring geeft dus duidelijkheid over de financiële aansprakelijkheid richting Belastingdienst en UWV. De opdrachtgever is veilig met een VAR-verklaring. Toch kan de opdrachtgever soms door Belastingdienst en UWV worden aangesproken voor betaling, zij het via de omweg van inlenersaansprakelijkheid.

DGA – ZZP ‘er

ZZP ‘ers komen en gaan in verschillende vormen. Zij hebben niet altijd een eenmanszaak, zoals velen denken. ZZP ‘ers kunnen ook werken vanuit bijv. een vennootschap onder firma (v.o.f.) of een B.V.. Als vanuit een B.V. wordt gewerkt, is de ZZP ‘er tegelijkertijd DGA (directeur-grootaandeelhouder). De DGA werkt dan op basis van een arbeidsovereenkomst voor zijn eigen B.V.. Als deze ZZP ’er werkzaamheden voor een derde (inlener) verricht, wordt hij als werknemer van zijn eigen B.V. uitgeleend aan die derde (inlener). De derde (inlener) heeft op haar beurt een contract met de B.V. van de DGA/werknemer/ZZP ‘er.

Aansprakelijkheid voor loonheffingen en omzetbelasting via een omweg

Zoals hierboven duidelijk werd, zal de B.V. van de uitgeleende ZZP ‘er-werknemer loonheffingen en omzetbelasting moeten afdragen. Met een VAR-dga (Verklaring Arbeidsrelatie directeur-grootaandeelhouder) is de inlener hiervoor gevrijwaard. Toch loopt ook de inlener een financieel risico!

Als de B.V. die betalingsverplichting niet nakomt, kan ook de inlener aansprakelijk worden gesteld voor de verschuldigde loonheffingen en omzetbelasting. Dit is het gevolg van inlenersaansprakelijkheid. Als de inlener de ZZP ‘er bovendien doorleent aan weer een andere inlener, kan die doorlener ook weer aansprakelijk worden gesteld. Zo is de hele keten van inleners die gebruik hebben gemaakt van ingeleend personeel (de ZZP ‘er/DGA/werknemer) aansprakelijk.

Beperken risico van aansprakelijkheid

Inlenersaansprakelijkheid is vervelend en ligt altijd op de loer. Het risico op inlenersaansprakelijkheid kan wel worden beperkt. U kunt inlenersaansprakelijkheid zelf actief beperken door:

  • de uitlener vooraf te vragen naar een verklaring inzake betalingsgedrag en zelf goed aan de administratieve verplichtingen te voldoen;
  • de inlener kan het deel van het factuurbedrag dat bestemd is voor loonheffingen en omzetbelasting storten op een geblokkeerde rekening (g-rekening) van de uitlener;
  • de inlener kan het deel van het factuurbedrag dat bestemd is voor loonheffingen en omzetbelasting rechtstreeks storten op een speciaal rekeningnummer bij de Belastingdienst.

Ander nut van de VAR-verklaring

De VAR-verklaring kan ook waardevol zijn bij bepaling van de rechtsverhouding tussen ZZP ‘er en opdrachtgever. Beter gezegd: bij de vraag of sprake is van een arbeidsovereenkomst tussen die twee.

Rechtsverhouding opdrachtgever vs. ZZP ‘er

In mijn eerdere artikel “ZZP ‘er of werknemer?” heb ik uitgelegd dat een ZZP ‘er soms ongemerkt werknemer is. Een ZZP ‘er wordt soms werknemer en het risico daarop is nauwelijks uit te sluiten. De transformatie van ZZP ‘er naar werknemer kan dus zomaar gebeuren, zelfs als ZZP ‘er en opdrachtgever dat niet voor ogen hadden en als zij dat (actief) geprobeerd hebben te voorkomen door bijvoorbeeld het voorhanden hebben van een VAR-verklaring.

De vraag “ZZP ‘er of werknemer?” is belangrijk voor zowel de ZZP ‘er als zijn opdrachtgever. Als de ZZP ‘er 100% ZZP ‘er is, zijn het arbeidsrecht en het ontslagrecht niet van toepassing. Een ZZP ‘er is juist daardoor veel flexibeler inzetbaar dan een werknemer. Is de ZZP ‘er werknemer, dan geniet hij volledige arbeidsrechtelijke bescherming. Dat is dus meestal onwenselijk.

Zoals in mijn eerdere artikel gezegd, geeft de VAR-verklaring helaas geen garantie op 100% “ZZP ‘er-schap”. Dat wil zeggen, ondanks het hebben van een VAR-verklaring kan toch sprake zijn van een werknemer met arbeidsovereenkomst. Wel kan een VAR-verklaring helpen bij de verdediging van het standpunt dat de ZZP ‘er geen werknemer maar gewoon ZZP ‘er is. Wil je weten of je ZZP ‘er of werknemer bent, lees dan het artikel “ZZP ‘er of werknemer?”.

Wilt u meer informatie over dit onderwerp of heeft u vragen? Neem dan contact op met mr. Astrid Noest via a.noest@noestadvocatuur.nl of via 0252-864 956.

Verwante artikelen

Nog geen reacties.

Reactie achterlaten

U moet ingelogt zijn om reacties acher te laten.