Hoe zit het ook alweer? Bent u als opdrachtgever aansprakelijk voor schade van een ZZP’er? U denkt misschien dat u “veilig” bent. Maar heeft u er wel eens bij stil gestaan dat u eenvoudig geraakt kunt worden door werkgeversaansprakelijk? En dat, terwijl u geen werkgever bent?

Geen werkgever, toch werkgeversaansprakelijkheid

De vraag of ZZP’ers een beroep kunnen doen op de werkgeversaansprakelijkheid van art. 7:658 BW is in maart 2012 door de Hoge Raad beantwoord. Het antwoord is: soms wel en soms niet. Bedankt voor de duidelijkheid, Hoge Raad!

Hoewel de Hoge Raad voor het eerst twee criteria heeft gegeven, blinken die niet uit in duidelijkheid.

Artikel 7:658 lid 4 BW bepaalt het volgende:

Hij die in de uitoefening van zijn beroep of bedrijf arbeid laat verrichten door een persoon met wie hij geen arbeidsovereenkomst heeft, is overeenkomstig de leden 1 tot en met 3 aansprakelijk voor de schade die deze persoon in de uitoefening van zijn werkzaamheden lijdt. (…).

Twee criteria aansprakelijkheid opdrachtgever voor ZZP ’er

De Hoge Raad heeft twee criteria geformuleerd. Als aan deze twee criteria wordt voldaan, kan de ZZP’er een beroep doen op de “normale” werkgeversaansprakelijkheid van art. 7:658 BW:

1. de ZZP’er is voor zijn veiligheid (mede) afhankelijk van degene voor wie hij de werkzaamheden verricht; en
2. de door de ZZP’er verrichte werkzaamheden behoren, mede gelet op de wijze waarop de desbetreffende opdrachtgever aan zijn beroep of bedrijf invulling pleegt te geven, feitelijk tot de beroeps- en bedrijfsuitvoering van de opdrachtgever.

Toelichting criteria

Kern van het verhaal is dat de ZZP’er in beginsel dezelfde bescherming moet genieten als werknemers van de opdrachtgever (criterium 1). In elk geval als hij hetzelfde werk als die werknemers verricht. Het eerste criterium geeft eigenlijk alleen maar aan de ZZP’ers soms  inderdaad een persoon is zoals in art. 7:658 lid 4 BW wordt genoemd.

Aan het tweede criterium is meestal voldaan, indien werkzaamheden door de eigen werknemers hadden kunnen worden uitgevoerd. Hoewel criterium 2 wat vaag is, lijkt de belangrijkste vraag: heeft het bedrijf van de opdrachtgever zelf de kennis en vaardigheden om de werkzaamheden van de ZZP’er zelf uit te voeren? Zo ja, dan zal in het gros van de gevallen een beroep op werkgeversaansprakelijkheid kunnen worden gedaan door de ZZP’er. Zo nee, dan kan de ZZP’er geen beroep doen op de werkgeversaansprakelijkheid van art. 7:658 BW.

Voorkomen aansprakelijkheid opdrachtgever voor ZZP ’er

Uiteraard bent u als opdrachtgever niet zomaar aansprakelijk voor schade van de ZZP’er. Aansprakelijkheid kan pas worden aangenomen als de ZZP’er bij de uitvoering van zijn werkzaamheden schade lijdt en u niet aan uw zorgplicht heeft voldaan. U moet dan ook alle maatregelen nemen die nodig zijn om schade van de ZZP’er tijdens het werk te voorkomen. Op die manier kunt u zelf voorkomen dat u aansprakelijk wordt.

Voorgaande betekent dat uw aansprakelijkheid komt te vervallen, als u kunt aantonen dat u aan uw zorgplicht hebt voldaan. Daarnaast komt uw aansprakelijkheid te vervallen als u aantoont dat de schade het gevolg is van opzet op bewuste roekeloosheid van de ZZP’er zelf. De aansprakelijkheid van de opdrachtgever voor een ZZP’er kan met andere woorden worden voorkomen door vooraf goed na te denken over de risico’s binnen (en buiten) uw bedrijf en de mogelijke maatregelen die u kunt treffen. Op de website Arboportaal kunt u meer lezen over veiligheid(smaatregelen).

Het arrest van de Hoge Raad leest u hier: Allspan-arrest.

Bent u ZZP’er of wilt u starten? Kijk ook eens op de site van De Belastingdienst en de Rijksoverheid.

Wilt u meer informatie over aansprakelijkheid opdrachtgever voor zzp ‘ers of heeft u advies nodig? Neem dan contact op met mr. Astrid Noest via a.noest@noestadvocatuur.nl of 0252-864 956.