Ze schieten als paddenstoelen de grond uit. Zzp’ers zijn overal en vertegenwoordigen een nog altijd groeiende groep werkenden. Maar niet alle zzp’ers zijn ook daadwerkelijk zzp’er. Sommige zzp’ers zijn eigenlijk werknemer en daar kunt u niets tegen doen. Bent u zzp’er of werknemer?

Zzp’er is werknemer

Een recent arrest van het Gerechtshof Arnhem-Leeuwarden bevestigt dat sommige zzp’er in werkelijkheid werknemer zijn. Met grote gevolgen van dien. In de zaak die speelde, ging het om een zzp’er die al 16 jaar als leidinggevende bij zijn opdrachtgever in het bedrijf werkte. Toen de opdrachtgever om bedrijfseconomische redenen van hem af wilde, stuurde deze een mail met de mededeling dat de zzp’er – kortweg – niet meer nodig was. De zzp’er legde zich daarbij niet neer. Hij liet via zijn advocaat weten dat hij geen zzp’er maar werknemer was: volgens de zzp’er er was een arbeidsovereenkomst ontstaan.

Was deze man zzp’er of werknemer? De kantonrechter was het met de werknemer eens, en zo ook het Gerechtshof. Zzp’er bleek werknemer en opdrachtgever bleek werkgever. De feitelijke situatie won het van de situatie op papier.

Zzp’er en arbeidsovereenkomst: de feitelijke situatie is doorslaggevend!

Van belang voor de vraag “zzp’er of werknemer?” in de zaak bij het Hof was onder andere dat:

–          de werknemer voor zijn inkomen volledig afhankelijk was van het bedrijf (hij had geen andere opdrachtgevers);
–          de werknemer tijdens ziekte/vakantie niet werd vervangen;
–          de directie (en niet de werknemer zelf) besliste welke salarisvoorstellen de werknemer aan de werknemers die onder hem werkten kon doen;
–          vakantie in overleg en na toestemming van de directie werd opgenomen;
–          de werknemer een eigen werkplek met bureau, telefoon en laptop had binnen het bedrijf;
–          cursussen die werknemer volgde door het bedrijf werden betaald;
–          de werknemer deelnam aan eindejaarsfeesten.

VAR-verklaring, BTW-afdracht en arbeidsovereenkomst

Deze zzp’er was volgens het Hof volledig als werknemer in het bedrijf “ingebed”. Het maakte daarom geen verschil dat de werknemer een uurtarief hanteerde en BTW afdroeg(!), dat hij niet werd doorbetaald tijdens vakanties en ziekte en dat partijen in e-mails hadden gesproken over een overeenkomst van opdracht en een (inmiddels niet meer bestaande) VAR-verklaring (die er overigens beide nooit waren getekend resp. aangevraagd). De VAR-verklaring en arbeidsovereenkomst sluiten elkaar dus niet per definitie uit. Bij de vraag zzp’er of werknemer is de feitelijke manier van uitvoering van werkzaamheden immers doorslaggevend.

Wees hierop bedacht! Het gevolg is immers dat deze zzp’er, die eigenlijk werknemer is, volledige arbeidsrechtelijke bescherming geniet.

Rechtsvermoeden arbeidsovereenkomst zzp’er

In een procedure over de vraag zzp’er of werknemer heeft de zzp’er een processueel voordeel, want hij kan zich beroepen op een wettelijk rechtsvermoeden (art. 7:610a BW). Als aan een viertal vereisten is voldaan, draaien de rollen om en moet de opdrachtgever maar bewijzen dat geen sprake is van een arbeidsovereenkomst! Dit is vaak een lastige opgave.

Vereisten arbeidsovereenkomst zzp’er

–          er wordt arbeid verricht;
–          gedurende een zekere tijd;
–          tegen loon;
–          er bestaat een gezagsverhouding tussen de werkende en de werkgever/opdrachtgever.

Schijnzelfstandigen: FNV/Uber

In een recentere uitspraak tussen FNV en Uber en in mijn artikel daarover, lees je meer over dit onderwerp. Als je zelf twijfelt of je ZZP’er of werknemer bent, kan dat artikel mogelijk nog meer inspiratie bieden.

Nog vragen?

Behoefte aan overleg? Vragen? Bel of mail gerust met arbeidsrecht advocaat Astrid Noest. Direct online advies vragen kan natuurlijk ook.

Afspraak maken

Direct een afspraak maken met Astrid Noest? Dat kan 24/7 in de online agenda.