Schijnzelfstandigen: FNV/Uber
Volgens Uber zijn al ‘hun’ taxi chauffeurs zelfstandig. Gewoon, ondernemers. Dat is voor iedereen duidelijk. Of toch niet…? Misschien zijn het wel schijnzelfstandigen, net als vele anderen in Nederland.
De kantonrechter heldert het vraagstuk op. Volgens de kantonrechter zijn deze chauffeurs allemaal werknemer. Zij hebben een gewone arbeidsovereenkomst. Het zijn schijnzelfstandigen. Waarom? Heel eenvoudig: zij werken op een moderne manier. In een ‘moderne gezagsverhouding’ tot Uber. Lees: ze hebben niet veel te vertellen.
Schijnzelfstandigen in een modern jasje
Volgens de rechter verschillen de chauffeurs helemaal niet van de hedendaagse werknemer. Want zeg nou zelf, in een door technologie beheerste tijd, heeft het woord ‘gezag’ een heel nieuwe betekenis gekregen. Alle werknemers zijn zelfstandiger geworden. Veel vrijer. Werkgevers verliezen hun gezag. De prikklok is uit de mode. De scheidslijn tussen werknemers en zzp’ers is daarmee dunner dan ooit. Persoonlijk denk ik dat het in Nederland wemelt van de schijnzelfstandigen. Misschien twijfel je zelf ook wel?
Maar hoe ziet zo’n moderne gezagsverhouding er dan uit? Dat zou tenminste moeten betekenen dat Uber de nodige zeggenschap over de chauffeurs heeft. Volgens de kantonrechter is dat het geval. Dat komt door het volgende…
Niet veel te vertellen
De chauffeurs hebben inderdaad niet ze veel te vertellen. Dat lijkt misschien wel zo, maar het is niet zo. Chauffeurs kunnen zich bijvoorbeeld alleen bij Uber aanmelden met de Uberapp. De gebruiksvoorwaarden van die app zijn niet onderhandelbaar. De voorwaarden kunnen door Uber eenzijdig worden gewijzigd. En dat gebeurt ook regelmatig. Deze schijnzelfstandigen kunnen wijzigingen niet weigeren. Het algoritme van de Uberapp bepaalt hoe de ritten worden verdeeld. De Uberapp bepaalt welke chauffeur een rit krijgt aangeboden. De chauffeurs hebben ook niets te zeggen over de ritprijs, want Uber bepaalt de tarieven. Chauffeurs krijgen een rating in de app en worden dus beoordeeld. Die beoordeling kan dan weer invloed hebben op de toegang tot de app en op de aangeboden ritten. Een lage rating leidt soms tot verwijdering, terwijl een hoge rating juist voordelen oplevert. Uber is de enige die bepaalt hoe de app werkt. Uber kiest en wijzigt als enige de instellingen. Chauffeurs zijn daarmee aan de grillen van Uber overgeleverd. Van ondernemersvrijheid is geen sprake. Van schijnzelfstandigen wel.
Alles op een rijtje bezien, begrijp ik het wel. Uber zal zeker niet blij zijn dat zij ineens de werkgever van zoveel werknemers blijkt te zijn. Maar eerlijk is eerlijk, als Uber haar chauffeurs zo ‘onder de duim’ houdt, dan moet zij niet vreemd opkijken als die chauffeurs achteraf een verkapt dienstverband blijken te hebben.
De hele uitspraak van FNV tegen Uber lees je hier.
ZZP’er of werknemer?
Twijfel je zelf of je ZZP’er of werknemer bent? Kijk dan ook eens naar het artikel ZZP’er of werknemer?. Of lees hieronder verder.
Rechtsvermoeden arbeidsovereenkomst zzp’er
In een procedure over de vraag zzp’er of werknemer heeft de zzp’er een processueel voordeel, want hij kan zich beroepen op een wettelijk rechtsvermoeden (art. 7:610a BW). Als aan een viertal vereisten is voldaan, draaien de rollen om en moet de opdrachtgever maar bewijzen dat geen sprake is van een arbeidsovereenkomst! Dit is vaak een lastige opgave.
Vereisten arbeidsovereenkomst zzp’er
– er wordt arbeid verricht;
– gedurende een zekere tijd;
– tegen loon;
– er bestaat een gezagsverhouding tussen de werkende en de werkgever/opdrachtgever.
Nog vragen?
Behoefte aan overleg? Vragen? Bel of mail gerust met arbeidsrecht advocaat Astrid Noest. Direct online advies vragen kan natuurlijk ook.
Afspraak maken
Direct een afspraak maken met Astrid Noest? Dat kan 24/7 in de online agenda.